Etiyopya, tarih boyunca zengin kültürü, benzersiz gelenekleri ve siyasi değişimleriyle dikkat çeken bir ülke olmuştur. Bu değişimlerden biri de şüphesiz 1974 yılında başlayan Zenawi Derg Devrimi’dir. Milyonlarca insanın hayatını derinden etkileyen bu devrim, Etiyopya’nın siyasi ve sosyal yapısını kökten değiştirerek bugünkü halini alma yolunda önemli bir kilometre taşı olmuştur.
Zenawi Derg Devrimi, İmparator Haile Selassie I’in 44 yıllık hükümdarlığına son veren bir dizi olayla başlamıştır. 1970’lerin başında Etiyopya, ekonomik durgunluk ve siyasi baskı ile mücadele ediyordu. Haile Selassie’nin mutlak monarşi sistemi, toplumda geniş çaplı hoşnutsuzluğa yol açmıştı. Bu hayal kırıklığı ve ekonomik sıkıntılar, özellikle üniversite öğrencileri gibi genç nesiller arasında yaygınlaşmaya başladı.
1974 yılının Şubat ayında, Etiyopya ordusundaki düşük rütbeli subaylar “Derg” adı verilen bir komite kurarak Haile Selassie’yi tahttan indirmeye karar verdiler. Bu devrimi başlatan asıl sebep ise imparatorun ülkeyi yeterince geliştirmediği ve halkın ihtiyaçlarını karşılamadığı görüşüydü.
Zenawi Derg Devrimi, Etiyopya tarihinde derin bir etki yarattı. İmparatorluk sistemi sona erdi ve ülke sosyalist ideolojiye dayanan bir cumhuriyet ilan edildi. Mengistu Haile Mariam liderliğindeki Derg hükümeti, geniş kapsamlı toplumsal ve ekonomik reformlar başlattı. Bu reformların en önemlileri arasında toprak reformu, milliyetçi politikalar ve komünizm temelli bir ekonomik model yer alıyordu.
Zenawi Derg Devrimi’nin sonuçları karmaşıktı. Bir yandan ülkedeki yoksulluk ve eşitsizlik sorunu ele alındı. Toprak reformu sayesinde çiftçiler daha fazla hak sahibi oldu. Diğer yandan, Derg hükümeti sert bir otoriter rejim uyguladı ve siyasi muhalefeti bastırdı. İnsan hakları ihlalleri yaygınlaştı ve ülke iç savaşın pençesine düştü.
Zenawi Derg Devrimi, Etiyopya’nın tarihine damga vurmuş önemli bir dönüm noktasıdır. Bu devrim, hem olumlu hem de olumsuz sonuçlar doğurdu.
Zenawi Derg Devrimi ve İlerlemeci Sosyal Politikaları:
- Toprak Reformu: Zenawi Derg, toprak reformuyla Etiyopya’nın feodal sistemine son verdi. Büyük toprak sahiplerinden alınan araziler, köylülere dağıtıldı. Bu reform, ülkenin ekonomik yapısında önemli bir değişiklik yarattı ve kırsal kesimde daha adil bir gelir dağılımına yol açtı.
- Eğitim Reformu: Zenawi Derg hükümeti, eğitim sistemine büyük yatırımlar yaptı. Ücretsiz eğitim ve okur yazarlık kampanyaları düzenlendi. Bu politikalar sayesinde Etiyopya’da eğitim seviyesi yükseldi.
Zenawi Derg Devrimi ve İnsan Hakları Sorunları:
- Siyasi Baskı: Zenawi Derg, muhalefeti sert bir şekilde bastırdı. Siyasi parti liderleri ve aktivistler tutuklandı veya öldürüldü.
- İnsan Hakları İhlalleri: Zenawi Derg hükümeti döneminde yaygın insan hakları ihlalleri yaşandı. Toplu katliamlar, işkence ve zorla ortadan kaldırma gibi uygulamalar ülke genelinde korku yarattı.
Sonuç:
Zenawi Derg Devrimi, Etiyopya tarihinde önemli bir dönüm noktası oldu. Devrim, bazı sosyal ve ekonomik gelişmelere yol açsa da aynı zamanda sert bir otoriter rejimin kurulmasına sebep oldu. İnsan hakları ihlalleri ve siyasi baskı nedeniyle Zenawi Derg hükümeti geniş bir eleştiriye maruz kaldı.
Zenawi Derg Devrimi’nin sonuçları hala Etiyopya toplumunu etkiliyor. Devrimin sosyal ve ekonomik reformları, ülkenin gelişmesinde önemli bir rol oynadı. Ancak, devrim sırasında yaşanan insan hakları ihlalleri, Etiyopya tarihinin karanlık bir bölümü olarak hafızalarda yerini korumaktadır.